Pokrzywa – roślina, której występowanie w naszym klimacie jest bardzo rozpowszechnione.
Znana jest w medycynie ludowej od bardzo dawna, jej cenne młode liście wykorzystywano na wiele sposobów. Moja babcia dodawała posiekaną pokrzywę do jedzenia dawanego młodym kaczuszkom. Oczywiście dla zdrowa i siły. Dziadek, natomiast, był wielkim entuzjastą pokrzywowego naparu.
Do niedawna próby kupienia wiązki pokrzyw na krakowskich targach kończyły się niepowodzeniem. Dlatego odkryłam w podkrakowskich dolinkach jurajskich kilka wspaniałych „plantacji”, z których w okresie wiosenno-letnim regularnie korzystam. Chociaż niedawno widziałam też zieloniutkie, postrzępione pęczki leżące na targowych stołach.
Jakie cenne właściwości ma to parzące ziele?
Występujące w liściach pokrzywy związki czynne to przede wszystkim chlorofil – doskonały składnik występujący w zielonych częściach roślin, nazywany „zieloną krwią” – ze względu na budowę chemiczną przypominającą ludzką hemoglobinę i w podobny sposób działający (transportujący tlen w organizmie).
Chlorofil zwiększa ochronę organizmu przed wolnymi rodnikami, dzięki swojemu działaniu antyoksydacyjnemu. Ponadto wykazuje też właściwości alkalizujące organizm, detoksykujące i regulujące. Jednak o właściwościach chlorofilu należałoby napisać osobno…
Co zawiera pokrzywa?
Stanowi źródło mikroelementów niezbędnych w ludzkim organizmie. Na pierwszym miejscu żelazo w niezwykle dobrze przyswajalnej (jak na rośliny) formie, potas, wapń, krzem, magnez, kwas foliowy. Prowitaminę A, witaminy B, C i K oraz garbniki, ksantofil, prozdrowotne flawonoidy, kwasy organiczne. Pokrzywa jest wprost fantastycznym pokarmem.
Zaobserwowano pozytywne dzialanie pokrzywy na procesy przemiany materii. Tłumaczy się to bogatym zestawem witamin, które mogą uzupełniać niedobory, a także soli mineralnych i pierwiastków sladowych, które są niezbędnymi skladnikami enzymów i hormonów ustrojowych uczestniczących w organizmie w tych procesach. Wykazuje również dzialanie łagodzące w stanach zapalnych przewodu pokarmowego.
Dzięki hamowaniu resorpcji zwrotnej pokrzywa zwiększa eliminację szkodliwych metabolitów oraz chlorków i mocznika; oczyszcza krew.
Ponadto zwiększa liczbę czerwonych krwinek i poziom hemoglobiny, co ma istotny wpływ na wydolność osób uprawiających sport.
Ciekawe jest to, że pokrzywa zawiera czynniki pobudzające wytwarzanie antygenów wirusowych i interferonu, które bronią organizm człowieka przed infekcjami oraz wykazuje właściwości antyonkogenne.
Pokrzywa obniża poziom cukru we krwi, zalecana jest w stanach przedcukrzycowych.
Pozytywnie wpływa na stan skóry, włosów i paznokcie. Oczyszcza organizm, działa przeciwzapalnie i wzmacniająco.
Reasumując pokrzywa wykazuje całe spektrum wpaniałych wlaściwości wpływających pozytywnie na wydolność i zdrowie organizmu (nie tylko ludzkiego ;)). Warto to wykorzystać, zwłaszcza, że stopień biodostępności zawartch w niej składników jest wysoki (stopień dostępności pokrzywy również).
Należy tylko unikać pokrzywy, gdy ma się wrażliwe nerki.
Najprostszym sposobem wykorzystania liści pokrzywy jest napar.
Jednak możliwości jest znacznie więcej i są one znacznie smaczniejsze! Pokrzywa w kuchni sprawdzi się właściwie wszędzie tam, gdzie wykorzystuje się szpinak lub jarmuż.
Doskonała jest zupa z pokrzyw, albo wersja łagodniejsza – zupa warzywna z pokrzywami; sałatka z pokrzywą; jajecznica z pokrzywą; koktajl warzywno-owocowy z dodatkiem pokrzywy; czy w końcu moje ulubione pesto! z pokrzyw.
Życzę smacznego i dużo zdrowia 🙂
Pesto z pokrzyw:
2 duże garście liści pokrzywy
2 małe ząbki czosnku
pół pęczka natki pietruszki (opcjonalnie, ja lubię dodać bo smaczna i zdrowa)
2 łyżki pestek słonecznika
1 łyżka pestek dyni
pół łyzki orzechów wloskich lub płatków migdalów / orzeszków piniowych
około 6 łyżek oliwy z oliwek + 2 łyżki wody (należy zwracać uwagę na konsystencję)
( opcjonalnie trochę startego parmezanu)
sól, pieprz
Zblenduj wszyskie składniki na jednolitą masę (tak, jak tradycyjne pesto z bazylii), podawaj z ulubionym makaronem – najlepiej pelnoziarnistym 🙂